Winschoten – Rotterdam Slinge, 6 mei 2016. 08.31 – 12.16
't Is een vrije dag, blijkt, maar ik ben toch op pad.
Soulsearching. Met De Helling maken we een special over Rotterdam Zuid. Ik heb
aangeboden een reportage te maken over de wijk Pendrecht. Daar ben ik krap 45
jaar geleden min of meer toevallig geboren. 't Is een soort mini-Bijlmer: veel
hoogmodernistische hoogbouw, in de vroege jaren '50 neergeplempt met de beste
socialistische bedoelingen, maar in z'n uitwerking tamelijk mensonvriendelijk.
Wat een utopia had moeten worden voor jong en oud en alles daartussen, de Idee
van verheffing letterlijk in beton gegoten, is nu dus een probleemwijk van de
ergere soort.
Ik voel me niet echt een Rotterdammer, heb er alleen een
oppervlakkige binding mee. Evengoed heb ik gretig aangeboden deze reportage te
maken. Rotterdam als geheel is namelijk wel fascinerend: ruw, lelijk, hard,
moeilijk toegankelijk, inderdaad, maar ook met prachtige stukken, prettige
mensen, fantastische kunst en architectuur. Ik zag laatst een kop voorbij
flitsen waarin de stad het 'nieuwe Berlijn' genoemd werd. Dat is een
overstatement, zeker, maar toch is die vergelijking zo gek nog niet. Zeker in
het Noorden, dus boven de Maas, is de stad enorm aan 't bruisen – übergentrification
in een hipsterhoofdstad. Maar de varieteit en de tegenstellingen binnen de stad
als geheel, het gebrek aan zichtbare geschiedenis én de constante aanwezigheid
ervan, al dan niet vermomd in kunstzinnige overcompensatie, dat alles geeft de
stad een eigenaardige allure die ook in Berlijn zo voel.
En dus ben ik op weg naar Pankow, het Pendrecht van Berlijn.
Of omgekeerd. Als docent koketteerde ik er openlijk mee dat ik uitgerekend daar
vandaan kom. Om het meer bekakte segment leerlingen te choqueren: ja, ook leraren
kunnen daar vandaan komen. Om de minder bedeelden moed te geven: ook als je
daar vandaan komt, kun je leraar worden. Dat is een beetje flauw: ik ben er
geboren, nauwelijks opgegroeid. Heb er alleen herinneringen aan herinneringen
aan. Het Zuiderpark, dat in m'n kinderhoofd reusachtig groot is. Maar toch.
Vandaag ga ik op zoek naar 'burgerkracht op zuid',
naar positieve ontwikkelingen en tendensen in juist dit stadsdeel. En ja, daarmee
zoek ik ook een stukje van mezelf. Zoon van eenvoudige ouders, geboren in een
wijk die diende te verheffen. Bij mij is dat aardig gelukt – denk ik. Maar hoe
zou het zijn geweest als m'n ouders niet naar dat godvergeten oord op het platteland
waren verhuisd? Of als ik er tien, twintig, veertig jaar later zou zijn geboren?
Hypothetische vragen. Maar voor vandaag ook een empatische vraag. 'Verheffing'
is plots weer op aller lippen – en terecht – maar kan het echt nog? Kan het ook
reëel, temidden van het beton van Pankow? Pendrecht? Misschien ga ik het straks
zien. Misschien niet. Misschien ga ik ook alleen maar een stukje van mezelf
zien.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten